รัฐบาลไทยได้ประกาศเชิญชวนประชาชนทั่วประเทศเข้าร่วมกิจกรรมทางพุทธศาสนาครั้งสำคัญสำหรับปีพุทธศักราช 2568 ได้แก่ วันอาสาฬหบูชาและวันเข้าพรรษา การเคลื่อนไหวนี้มีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมการทำบุญและรักษาประเพณีวัฒนธรรมอันดีงามที่สืบทอดกันมา โดยเฉพาะอย่างยิ่งมีการเน้นย้ำถึง 10 ประเพณีบุญที่ยิ่งใหญ่ใน 10 จังหวัด ซึ่งสะท้อนถึงความหลากหลายและความงดงามของวัฒนธรรมท้องถิ่นในประเทศไทย นอกจากนี้ ยังมีการเปิดช่องทางให้ประชาชนได้ร่วมตอบปัญหาธรรมะผ่านระบบออนไลน์ เพื่อเป็นการเพิ่มพูนความรู้ความเข้าใจในหลักธรรมคำสอน และยังได้รับเกียรติบัตรเป็นที่ระลึก ซึ่งเป็นการผสมผสานระหว่างการทำบุญแบบดั้งเดิมกับการใช้เทคโนโลยีเพื่อเข้าถึงผู้คนในยุคปัจจุบัน

รัฐบาลไทยมุ่งมั่นที่จะส่งเสริมกิจกรรมทางศาสนาและวัฒนธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงเวลาสำคัญทางพุทธศาสนาเช่นวันอาสาฬหบูชาและวันเข้าพรรษา การเชิญชวนครั้งนี้ไม่เพียงแต่เน้นย้ำถึงความสำคัญของการทำบุญเพื่อความเป็นสิริมงคล แต่ยังเป็นการสนับสนุนประเพณีท้องถิ่นที่สะท้อนอัตลักษณ์ของแต่ละภูมิภาค การรวบรวม 10 ประเพณีบุญเด่นจาก 10 จังหวัดเป็นการเปิดโอกาสให้ประชาชนได้สัมผัสและเรียนรู้ความงดงามของวัฒนธรรมที่แตกต่างกันทั่วประเทศ นอกจากนี้ การริเริ่มกิจกรรมตอบปัญหาธรรมะออนไลน์ยังเป็นการส่งเสริมการเรียนรู้และเผยแผ่หลักธรรมในวงกว้างยิ่งขึ้น ทำให้การเข้าร่วมกิจกรรมทางศาสนาเป็นเรื่องที่เข้าถึงได้และน่าสนใจสำหรับทุกคน

ส่งเสริมวัฒนธรรมและประเพณีทางศาสนา

รัฐบาลไทยได้ประกาศเชิญชวนพุทธศาสนิกชนทั่วประเทศเข้าร่วมกิจกรรมสำคัญทางศาสนาในช่วงวันอาสาฬหบูชาและวันเข้าพรรษาประจำปี 2568 โดยกิจกรรมเหล่านี้จะจัดขึ้นทั้งในส่วนกลางและส่วนภูมิภาค เพื่อให้ประชาชนจากทุกพื้นที่ได้มีส่วนร่วมในการทำบุญและรักษาประเพณีอันดีงามของชาติ

สำหรับวันอาสาฬหบูชา ซึ่งตรงกับวันพฤหัสบดีที่ 10 กรกฎาคม 2568 และวันเข้าพรรษาในวันถัดมาคือ 11 กรกฎาคม 2568 ทางรัฐบาลได้ให้ความสำคัญกับการสืบสานประเพณีทางพุทธศาสนาที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน การเชิญชวนนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมให้พุทธศาสนิกชนได้เข้าร่วมกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการทำบุญ เช่น การถวายเทียนพรรษา การเวียนเทียน และการตักบาตรดอกไม้ ซึ่งล้วนเป็นกิจกรรมที่สร้างเสริมความเป็นสิริมงคลและเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมไทยที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์ นอกจากนี้ รัฐบาลยังเล็งเห็นถึงความสำคัญของการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมในสังคมผ่านการเข้าร่วมกิจกรรมทางศาสนาเหล่านี้ ซึ่งจะนำไปสู่การพัฒนาคุณภาพชีวิตและสังคมโดยรวมให้ดียิ่งขึ้น

10 ประเพณีเด่นและธรรมะออนไลน์

ในโอกาสสำคัญนี้ ได้มีการปักหมุด 10 จังหวัด ซึ่งเป็นที่ตั้งของ 10 ประเพณีบุญที่ยิ่งใหญ่และเป็นที่รู้จัก เพื่อเชิญชวนให้ประชาชนได้เดินทางไปสัมผัสและร่วมเป็นส่วนหนึ่งของงานบุญเหล่านั้น

ประเพณีงานบุญที่โดดเด่นทั้ง 10 แห่ง ได้แก่ งานแห่เทียนพรรษาพระราชทาน จังหวัดนครพนม, งานแห่เทียนพรรษาโคราช จังหวัดนครราชสีมา, งานแห่เทียนพรรษาประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์, งานแห่เทียนพรรษาทางน้ำลาดชะโด จังหวัดพระนครศรีอยุธยา, งานเวียนเทียนทางน้ำกลางกว๊านพะเยา จังหวัดพะเยา, งานตักบาตรดอกเข้าพรรษา วัดพระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี, งานประเพณียายดอกไม้ (ตักบาตรดอกไม้) วัดจินดามณี จังหวัดสิงห์บุรี, งานแห่เทียนพรรษา 10 อำเภอ จังหวัดสุพรรณบุรี, งานแห่เทียนและตักบาตรบนหลังช้าง จังหวัดสุรินทร์ และงานแห่เทียนพรรษา \"ศรีศิลป์ ถิ่นไทยดี\" จังหวัดอุบลราชธานี ซึ่งประเพณีเหล่านี้ล้วนมีความเป็นเอกลักษณ์และสะท้อนถึงวิถีชีวิตความเชื่อของคนในท้องถิ่น นอกจากนี้ เพื่อให้สอดรับกับยุคดิจิทัล สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติยังได้จัดกิจกรรมตอบปัญหาธรรมะออนไลน์เนื่องในวันอาสาฬหบูชา ประจำปี 2568 โดยผู้สนใจสามารถเข้าร่วมตอบคำถาม 10 ข้อ ระหว่างวันที่ 9 - 16 กรกฎาคม 2568 หากทำคะแนนได้ตั้งแต่ 60% ขึ้นไป จะได้รับเกียรติบัตรออนไลน์ ซึ่งเป็นอีกหนึ่งช่องทางในการส่งเสริมการเรียนรู้และเข้าถึงหลักธรรมคำสอนได้อย่างสะดวกสบาย

เนื่องในโอกาสอันเป็นมงคลของวันอาสาฬหบูชา สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ได้ทรงเมตตาประทานพระคติธรรมอันล้ำค่า เพื่อเตือนใจพุทธศาสนิกชนให้หวนรำลึกถึงความสำคัญของวันนี้ ซึ่งเป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนา และนำไปสู่การบังเกิดของพระรัตนตรัยอันบริบูรณ์ พระคติธรรมนี้เน้นย้ำถึงแก่นแท้ของธรรมะในการดำรงชีวิตในยุคปัจจุบัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการใช้ 'สัมมาวาจา' หรือวาจาชอบ ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของการสร้างความสงบสุขในสังคมและชีวิตส่วนตัว ท่ามกลางความท้าทายจากข้อมูลข่าวสารที่ท่วมท้น

วันอาสาฬหบูชาที่เวียนมาบรรจบอีกครั้งในปีพุทธศักราช 2568 นี้ นับเป็นช่วงเวลาสำคัญที่พุทธศาสนิกชนจะได้หวนรำลึกถึงเหตุการณ์อันยิ่งใหญ่ในพุทธประวัติ นั่นคือการที่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงพระปฐมเทศนา 'ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร' แด่ปัญจวัคคีย์ ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน การแสดงธรรมครั้งแรกนี้ได้ก่อให้เกิดพระอริยสงฆ์องค์แรกคือพระอัญญาโกณฑัญญะ และทำให้เกิดองค์ประกอบครบถ้วนของ 'พระรัตนตรัย' อันได้แก่ พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ซึ่งเป็นที่พึ่งอันสูงสุดสำหรับพุทธบริษัทในการนำทางชีวิตไปสู่การดับทุกข์โดยสิ้นเชิง พระธรรมคำสอนที่ทรงแสดงนี้คือหนทางแห่งการหลุดพ้นทุกข์ด้วยอริยมรรคมีองค์แปด หรือการปฏิบัติเพื่อให้พ้นจากห้วงทุกข์ทั้งมวล

ในสถานการณ์ปัจจุบันที่เทคโนโลยีการสื่อสารก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว โลกกลับเผชิญกับความเสื่อมถอยทางด้านความสงบสุข ผู้คนจำนวนมากต้องทนอยู่ในวังวนของความชิงชัง ความก้าวร้าว และความตึงเครียดอันเนื่องมาจากการบริโภคข้อมูลอันเป็นเท็จ การนินทา คำหยาบคาย และความเพ้อเจ้อ ซึ่งส่งผลกระทบโดยตรงต่อสุขภาพจิต สมเด็จพระสังฆราชจึงทรงชี้ให้เห็นถึงความจำเป็นในการหันกลับมาพิจารณาและศึกษาอริยมรรคอย่างจริงจัง และมุ่งมั่นที่จะดำเนินชีวิตตามหลักธรรม เพื่อแก้ไขปัญหาที่ต้นเหตุ ประการสำคัญคือการปลูกฝังและสั่งสม 'สัมมาวาจา' หรือ 'การเจรจาชอบ' ให้เกิดขึ้นในตนเองและในหมู่สมาชิกของสังคมอย่างมั่นคง

ดังนั้น สิ่งที่ทุกคนควรปฏิบัติคือการเพิ่มพูนสติเพื่อยับยั้งการสื่อสารของตนเองและคนรอบข้าง ไม่ควรเผลอไผลหรือคะนองในการใช้คำพูดที่ไม่ถูกต้อง ไม่ว่าจะเป็นคำเท็จ คำส่อเสียด คำหยาบคาย หรือคำเพ้อเจ้อ ควรตระหนักอยู่เสมอว่าการใช้ถ้อยคำเหล่านี้เป็นการแสดงให้เห็นถึงความเสื่อมทรามที่หยั่งรากลึกอยู่ในอุปนิสัยของบุคคลนั้น ซึ่งเป็นเรื่องที่น่าละอายอย่างยิ่ง และไม่ควรนำมาเปิดเผย วันอาสาฬหบูชาไม่เพียงแต่เตือนใจให้รำลึกถึงคุณของพระรัตนตรัยเท่านั้น แต่ยังเป็นโอกาสให้ทุกคนได้ตระหนักถึงความสำคัญของ 'สัมมาวาจา' ในอริยมรรค

เพื่อสร้างสังคมไทยให้ร่มเย็นเป็นสุข จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องหมั่นเพียรศึกษา อบรม และปฏิบัติธรรม มีความกล้าหาญที่จะละทิ้งมิจฉาวาจา เพื่อให้ทุกครอบครัวและทุกชุมชนเป็นสถานที่ที่ปราศจากการหลอกลวง การทะเลาะเบาะแว้ง และความตึงเครียด การกระทำเช่นนี้ไม่เพียงแต่จะเป็นประโยชน์ต่อตนเอง แต่ยังเป็นการเกื้อกูลสรรพชีวิตทั้งหลายให้สามารถพ้นจากภยันตรายต่างๆ ได้อย่างแท้จริง ขอความเจริญงอกงามในพระสัทธรรมจงบังเกิดมีแด่สาธุชนผู้มีวาจาชอบโดยทั่วกัน